متفرقات خمس

س313: اگر ندانیم پولی كه در اختیار داریم مشمول خمس می‌شود یا خیر، تكلیف چیست؟

ج) اگر از جهت دانستن حكم آن شبهه نباشد وظيفه‌ای نداريد.‏

س314: اگر پول شخصی به عنوان امانت نزد ما باشد آیا به آن خمس تعلّق می‌گیرد؟

ج) خمس آن به عهده شما نيست.

س315: من در سال 1341 شمسی از امام خمینی (قدس سره) تقلید نموده و حقوق شرعی خود را طبق فتاوای ایشان به او می‏‌پرداختم. در سال 1346 امام (قدس سره) در ضمن پاسخ به سؤالی درباره حقوق شرعی و مالیات، فرمودند که حقوق شرعی همان خمس و زکات است، ولی مالیات جزء حقوق شرعی نیست. در حال حاضر که در دوران جمهوری اسلامی به سر می‏‌بریم، خواهشمندیم وظیفه ما را نسبت به حقوق شرعی مالی و مالیات بیان فرمایید.

ج) مالياتی که حکومت جمهوری اسلامی بر اساس قوانين و مقررات وضع می‏‌کند، هرچند پرداخت آن بر کسانی که قانون شامل آنان می‏‌شود، واجب است، و مالياتِ پرداختی هر سال از مؤونه همان سال محسوب است، ولی از سهمين مبارکين محسوب نمی‏‌شود، بلکه بر آنان دادن خمس درآمد سالانه‏‌شان در زائد بر مؤونه سال به طور مستقل، واجب است.

س316: اگر شخصی مقداری از حقوق شرعی و سهم امام (علیه السلام) و چیزهایی را که صرف آن در مصارف شرعی‌اش باید با اجازه مراجع باشد، در یکی از مؤسسات دینی یا ساختمان مدرسه یا مسجد یا حسینیّه مصرف کند، آیا شرعاً حق دارد آنچه را که به عنوان ادای حقوق شرعی که بر عهده او بوده، به مصرف رسانده، پس بگیرد و یا زمین آن را پس بگیرد و یا اقدام به فروش ساختمان آن مؤسسه نماید یا خیر؟

ج) اگر اموال خود را طبق اجازه کسی که واجب بود حقوق شرعی خود را به او تسليم نمايد، به نيتِ پرداختِ حقوقِ شرعی که بر عهده داشت، برای تأسيس مدرسه و مانند آن به مصرف رسانده است، حق پس گرفتن و تصرّف مالکانه در آن را ندارد.

س317: عالمی در یکی از شهرها مبلغی را به عنوان خمس دریافت کرده، ولی برای او انتقال عین آن مال به شما یا دفترتان مشکل است، آیا می‏‌تواند آن را از طریق بانک حواله کند؟ با توجه به این‌که مالی که از بانک گرفته می‏‌شود عین مالی که در آن شهر به بانک پرداخت شده، نیست؟

ج) تحويل خمس و ساير حقوق شرعی از طريق بانک اشکال ندارد.

س318: آیا برای کسی که دارای چهار دختر است خمس واجب است؟ در اصطلاح عامه مردم رایج است که هر کس صاحب سه دختر باشد خمس برای وی واجب نیست؟

ج) چنين چيزی صحّت ندارد؛ در هر صورت هر چيزی كه از درآمد كسب باشد، و در بين سال مؤونه نشود و پس‌‌انداز شود سر سال خمسی متعلّق خمس است.

س319: شخصی در حال صحّت، پولی به فرزندش می‌دهد كه به عنوان خمس بپردازد هنگامی كه فرزند می‌خواهد این پول را بدهد، مطلع می‌شود كه پدر مشاعرش را از دست داده است. آیا این مبلغ را می‌توان به عنوان خمس، قبول نمود؟

ج) اگر پدر، فاقد مشاعر در حدّ سقوط تكليف باشد، تصرّفات او در مال خودش به پرداخت خمس و غيره نافذ و صحيح نيست ولی اگر چنين شخصی فوت كند، ورثه مكلّف‌اند بدهی بابت خمس او را از تركه جدا نموده و بپردازند تا بتوانند در تركه تصرّف كنند.